Bebeğinizin Beş Duyusunun Gelişim Aşamaları

Bebeklerin duyuları hamileliğin ilk haftalarından itibaren gelişmeye başlar. Bu sayede bebeğiniz sizi henüz karnınızdayken hissetmeye ve tanımaya başlar.

Koku

Bebeğinizin koku alma duyusu anne karnında gelişen ilk duyulardan biridir. Koku reseptörleri hamileliğin 8. haftasından itibaren gelişmeye başlar ve yaklaşık 24. haftada tamamen işlevsel hale gelir.
Bebekler annelerinin kokularını henüz anne karnındayken almaya başlarlar bu sayede doğumdan hemen sonra bile annelerinin kokusunu tanıyabilir ve bu kokuyla sakinleşebilirler.

Dokunma

Dokunma duyusu, hamileliğin erken dönemlerinde, yani 8 hafta gibi kısa bir sürede gelişmeye başlar.
Yenidoğan bebeğinizle ten tene temas kurmanız sıcaklık ve güvenlik hissi artırır ve bu özellikle prematüre bebekler için oldukça önemlidir.

Tat

Tat tomurcukları hamileliğin 8. haftası kadar erken bir zamanda gelişir, 17. haftada tamamen işlevsel hale gelir.
Bebeklerin tat alma duyusu, anne sütü veya mamada tattığı tatlarla gelişir. Araştırmalar, anne sütüyle beslenen bebeklerin, emzirme döneminde annenin tükettiği aromalı yiyecekleri tercih etme eğiliminde olduklarını gösteriyor.
Bebeğiniz büyüdükçe tat alma duyuları olgunlaşmaya ve gelişmeye devam eder. Bebeğiniz ek gıdaya başladıktan sonra geniş bir damak zevki geliştirmesi ve yemek seçmemesi için erken dönemde çeşitli tatlara maruz bırakmanızı öneririz.

Görme

Görme, gelişen son duyulardan biridir ve doğumda tam olarak olgunlaşmamıştır.
Bebeklerin görüşü yaklaşık 7-9. gebelik haftalarında gelişmeye başlar ancak doğduklarında görüşleri hala bulanıktır ve yalnızca yüzlerinden yaklaşık 20- 25 cm uzaktaki nesneleri görebilirler.
12.aydan itibaren ise bebeğinizin görme yeteneği artık yetişkin seviyelerine ulaşır yani sizin gibi görmeye başlar.

İşitme

İşitme, hamileliğin 16. haftasında gelişmeye başlar ve bebeklik döneminde daha hassas bir hale gelir.
Bebeğiniz sesinizi karnınızdayken duymaya başlar ve bu sayede sizi tanıyabilir.
Bebeğinize doğumdan hemen sonra bir işitme testi yapılacaktır ancak zaman geçtikçe bebeğinizin işitme duyusunu izlemeye devam etmelisiniz. Bebeğinizin yüksek seslere tepki vermemesi, 6 aylıkken başını bir ses kaynağına çevirmemesi ve 12 aylıkken “anne” veya “baba” gibi kelimeler çıkarmaya çalışmaması işitme güçlüğünün bir göstergesi olabilir.

Kaynaklar:

Lipchock S, Reed D, Mennella J. The gustatory and olfactory systems during infancy: implications for development of feeding behaviors in the high-risk neonate. Clinics in Perinatology. 2011;38(4):627-641. doi:10.1016/j.clp.2011.08.008
Vaglio S. Chemical communication and mother-infant recognition. Communicative and Integrative Biology. 2009;2(3):279-281. doi:10.4161/cib.2.3.8227
Sehgal A, Nitzan I, Jayawickreme N, Menahem S. Impact of Skin-to-Skin Parent-Infant Care on Preterm Circulatory Physiology. Journal of Pediatrics. 2020;222:P91-97.E2. doi:10.1016/j.jpeds.2020.03.041
Donovan T, Dunn K, Penman A, Young R, Reid V. Fetal eye movements in response to a visual stimulus. Brain and Behavior. 2020;10(8):e01676. doi:10.1002/brb3.1676
Marx V, Nagy E. Fetal Behavioural Responses to Maternal Voice and Touch. PLOS One. 2015;10(6):e0129118. doi:10.1371/journal.pone.0129118
Centers for Disease Control and Prevention. What is Hearing Loss in Children? https://www.cdc.gov/ncbddd/hearingloss/facts.html