Bebekler doğduklarında dünyaya bulanık gözlerle bakarlar. Yenidoğan bebekler yalnızca yakınlarındaki nesnelere ve insanlara odaklanabilirken, 1 yaşına geldiklerinde görme yetenekleri artık yetişkin seviyelerine ulaşır. Sağlıklı ve dengeli beslenme, göz gelişiminin hızlı olduğu bebeklik ve erken çocukluk döneminde göz gelişimini destekler. Lutein, zeaksantin, DHA (dokosaheksaenoik asit), ARA (araşidonik asit), A vitamini ve E vitamini, bir bebeğin görme yeteneğinin sağlıklı gelişimi için önemli besinlerdir. Yaşamın erken dönemlerinde bebekler bu temel besinleri anne sütüyle alırlar.
Lutein ve Zeaksantin
Lutein ve zeaksantin, meyvelere ve sebzelere parlak renk tonlarını veren, gıdalardaki doğal pigmentler olan karotenoidlerdir. Lutein ve zeaksantin, gözün arka kısmında bulunan makula bölgesinde yoğunlaşmış antioksidanlardır ve bebeklerde göz gelişiminde önemli bir rol oynarlar. Kıvırcık lahana, maydanoz, ıspanak, brokoli, bezelye, mısır, yumurta sarısı, portakal, kavun, kivi, kırmızı biber, kabak, üzüm lutein ve zeaksantin için önemli besin kaynaklarıdır. Anne sütüyle beslenen bebekler için anne sütü, lutein ve zeaksantin açısından zengin kaynaklardır; anne sütündeki lutein ve zeaksantin miktarları annenin lutein ve zeaksantin kaynağı besinleri almasıyla orantılıdır.
DHA ve ARA
DHA (dokosaheksaenoik asit) ve ARA (araşidonik asit), anne sütünde bulunan başlıca omega-3 ve omega-6 yağ asitleridir. DHA beyinde ve gözün retinasında en fazla bulunan omega-3 yağ asididir, ARA ise beyinde en çok bulunan omega-6 yağ asididir. DHA ve ARA, bebeğin görsel gelişimi için önemlidir. ARA kümes hayvanları, et, balık, deniz ürünleri ve yumurta gibi besinlerde bulunur. DHA’nın en iyi besin kaynağı ise yağlı balıklardır. Somon, uskumru, sardalya, alabalık ve yayın balığı omega-3 içeriği yüksek ve cıva ile kirlenme olasılığı düşük olan balıklardır. Annenin hamilelik ve emzirme döneminde besinler veya takviye yoluyla yeterli miktarda DHA alması bebeğin sağlıklı gelişimi için büyük önem taşımaktadır.
A vitamini ve E vitamini
A vitamini ve E vitamini normal göz gelişimi için gereklidir. A vitamini yeşil yapraklı sebzeler (kıvırcık lahana, ıspanak, brokoli), turuncu sebzeler (havuç, tatlı patates, balkabağı), yumurta ve kavunda bol miktarda bulunur. E vitamini ise bitkisel yağlar, badem, fındık, fıstık, ayçekirdeği, kabak çekirdeği, ıspanak, brokoli, pazı, avokado gibi besinlerde bulunur.
Kaynaklar:
- American Academy of Pediatrics.Infant Vision Development: What Can Babies See?https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/Pages/Babys-Vision-Development.aspx
- American Optometric Association. Infant vision: Birth to 24 Months of Age. https://www.aoa.org/healthy-eyes/eye-health-for-life/infant-vision?sso=y
- Mares J. (2016). Lutein and Zeaxanthin Isomers in Eye Health and Disease. Annual review of nutrition, 36, 571–602. https://doi.org/10.1146/annurev-nutr-071715-051110
- Abdel-Aal, el-S. M., Akhtar, H., Zaheer, K., & Ali, R. (2013). Dietary sources of lutein and zeaxanthin carotenoids and their role in eye health. Nutrients, 5(4), 1169–1185. https://doi.org/10.3390/nu5041169
- Brémond-Gignac, D., Copin, H., Lapillonne, A., Milazzo, S., & European Network of Study and Research in Eye Development (2011). Visual development in infants: physiological and pathological mechanisms. Current opinion in ophthalmology, 22 Suppl, S1–S8. https://doi.org/10.1097/01.icu.0000397180.37316.5d
- American Academy of Ophthalmology. What Is Vitamin A Deficiency? https://www.aao.org/eye-health/diseases/vitamin-deficiency
