Bebeklerde ishal, her zamankinden fazla ve sulu dışkılama olarak tanımlanabilir ve oldukça sık rastlanan bir durumdur. İshalin tedavisi gelişme sebebine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı ishaller kendiliğinden geçebilir bazıları ise beslenme tedavisi veya tıbbi tedavi gerektirebilir.
Bebeğim neden ishal oluyor?
Annenin Diyeti
Annenin diyetindeki değişiklikler anne sütünü etkileyerek bebeğin bağırsak hareketlerini değiştirebilir ve ishale sebep olabilir. Özellikle çok baharatlı veya şekerli besinler bu durumu tetikleyebilir. Ayrıca annenin kullandığı ilaçlar veya bazı besin takviyeleri de anne sütüne geçerek bebekte ishale neden olabilir.
Bebeğin Diyeti
Bebeğin sindirim sisteminin katı gıdaya alışma sürecinde bağırsak hareketleri bozulabilir, bu nedenle katı gıdaya geçişin ilk günlerinde ishal sıkça rastlanan bir durumdur. Ayrıca kullanılan ilaçlar da ishale neden olabilir.
Gastroenteritler
Bebeklerde gastroenterit ishale ve kusmaya neden olan ve çok yaygın görülen bir hastalıktır. Gastroenteritlerin en sık görülen nedeni bakteriyel veya viral enfeksiyonlardır.
Formülalar
Uygun olmayan formüla seçimi veya formülayı değiştirmek ishale neden olabilir. Bebeklerin yeni formülaya alışması biraz zaman alabilir, bu süreçte gaz ve ishal gelişebilir.
İnek Sütü Protein Alerjisi
Bebeklerde besin alerjileri nedeniyle de ishal gelişebilir. İnek Sütü Protein Alerjisi, erken çocuklukta en sık görülen besin alerjisidir. Besin alerjilerinde ishal, beslenmeden hemen sonra kendini gösterebileceği gibi saatler, günler sonra da gelişebilir.
Nadir Rastlanan Nedenler
Ciddi kalın bağırsak enfeksiyonları, C. difficile enfeksiyonu, kistik fibrozis, nöroendokrin tümörler gibi tıbbi tedavi gerektiren durumlar ise bebek ishallerinin nadir karşılaşılan nedenleri arasındadır.
Hafif ishaller evde tedavi edilebilir.
Hafif ishallerde evde tedavi yeterli olabilir ancak kanlı ishal, 7 günden uzun süren ishal, yüksek ateş, kusma, dehidratasyon belirtisi (kuru ağız, kuru cilt, beslenmeyi red, gözyaşı dökmeden ağlama, sürekli uyku hali) varsa mutlaka hekime başvurulmalıdır.
İlaç: Anne Sütü
Anne sütü, bebeğin bağırsak mikrobiyotasını düzenleyerek ve bağışıklık sistemini güçlendirerek ishalin düzelmesine yardımcı olur ve dehidratasyon gelişme riskini azaltır. Anne sütü alan bebeklerde emzirmeye aynı sıklıkta devam edilmelidir. Formül mama ile beslenen bebeklerde ise mama ekstra sulandırılmadan aynı şekilde hazırlanmalı ve aynı sıklıkta verilmeye devam edilmelidir.
Sıvı takviyesi unutulmamalı.
Bebeklerde ishal durumunda kaybedilen sıvının yerine konması büyük önem taşımaktadır. 2 yaşından küçük bebeklere her sulu dışkılama sonrası 50-100 ml, 2 yaşından büyük bebeklere ise her sulu dışkılama sonrası 100-200 ml sıvı takviyesi yapılmalıdır.
Ek gıdada nelere dikkat edelim?
İshal olan bebeğe çiğ meyve-sebze, meyve suları, şekerli besinler, aşırı yağlı besinler ve kızartmalar verilmemelidir. Havuç, patates, pirinç ve muz gibi besinler dışkı kıvamını artırarak ishali hafifletebilir. Ayrıca ev yapımı yoğurt ve kefir bağırsak mikrobiyotasını destekleyerek faydalı etki sağlayabilir.
Kaynaklar:
- Guarino, A., Lo Vecchio, A., Dias, J. A., Berkley, J. A., Boey, C., Bruzzese, D., Cohen, M. B., Cruchet, S., Liguoro, I., Salazar-Lindo, E., Sandhu, B., Sherman, P. M., & Shimizu, T. (2018). Universal Recommendations for the Management of Acute Diarrhea in Nonmalnourished Children. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition, 67(5), 586–593. https://doi.org/10.1097/MPG.0000000000002053
- Thiagarajah, J. R., Kamin, D. S., Acra, S., Goldsmith, J. D., Roland, J. T., Lencer, W. I., Muise, A. M., Goldenring, J. R., Avitzur, Y., Martín, M. G., & PediCODE Consortium (2018). Advances in Evaluation of Chronic Diarrhea in Infants. Gastroenterology, 154(8), 2045–2059.e6. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2018.03.067
- https://www.seattlechildrens.org/conditions/a-z/diarrhea-0-12-months/
- https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000691.htm
- https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/diapers-clothing/Pages/Diarrhea-in-Babies.aspx
