Gebelik döneminde vitamin ve mineral ihtiyacı artar. Yeterli ve dengeli beslenme artan ihtiyacın karşılanmasına destek sağlar. Amerikan Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (ACOG), tüm gebelerin prenatal vitamin ve folik asit takviyesi almasını önermektedir. Bununla birlikte, gebelik döneminde takviye kullanımı doktor tarafından kişiye özel olarak planlanmalıdır.

Kötü beslenme alışkanlıkları, diyet kısıtlamaları, hiperemezis gravidarum, kan testlerinde tespit edilen besin eksiklikleri, sigara kullanımı, çoğul gebelikler besin takviyelerine olan ihtiyacı artırabilir.

Prenatal Vitaminler

Prenatal vitaminler, gebelik sırasında artan mikro besin ihtiyacını karşılamak için özel olarak formüle edilmiş multivitaminlerdir. Gebe kalmadan önce, gebelik döneminde ve emzirme döneminde kullanılmaktadır. Prenatal vitamin takviyeleri, gebelik komplikasyonlarını ve bebek sağlığı sorunlarının görülme sıklığını azaltabilir.

Folik Asit

Folat, DNA sentezinde, kırmızı kan hücresi üretiminde ve fetal büyüme ve gelişmede tamamlayıcı bir rol oynayan B grubu bir vitamindir. Folik asit ise folatın sentetik formudur. Gebelik döneminde, nöral tüp defektleri ve yarık damak ve kalp defektleri gibi konjenital anormallikler riskini azaltmak için yeterli miktarda folik asit alınmalıdır. ACOG, tüm gebe kadınların günde en az 600 mikrogram (mcg) folik asit almasını önerir. Prenatal vitaminlerin çoğu bu miktarda folik asit içerir. Bununla birlikte, Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC), gebe kalmayı planlayan veya doğurganlık çağındaki tüm kadınların günde 400 mcg folik asit almasını önermektedir. Çünkü folat eksikliğine bağlı doğum anormallikleri, gebelik fark edilmeden önce gebeliğin erken dönemlerinde gelişebilir.

Demir

Demir, oksijen taşınması ve bebeğin ve plasentanın sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için kritik öneme sahiptir. Gebelik sırasında annenin kan hacmi yaklaşık %45 arttığından demir ihtiyacı önemli ölçüde artar. Günde önerilen 27 miligram (mg) demir alımı çoğu prenatal vitaminle karşılanabilir. Ancak demir eksikliği veya anemi varsa doktor kontrolünde daha yüksek dozda demir takviyesi gerekebilir.

D vitamini

D vitamini bağışıklık fonksiyonu, kemik sağlığı ve hücre bölünmesi için gereklidir. Gebelikte D vitamini eksikliği preeklampsi, erken doğum ve gebelik diyabeti riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Gebelikte önerilen günlük D vitamini alımı 600 IU veya 15 mcg’dir.

Balık Yağı

Balık yağı, bebeğin beyin gelişimi için önemli olan iki temel yağ asidi dokosaheksaenoik asit (DHA) ve eikosapentaenoik asit (EPA) içerir. Gebelik döneminde haftada 2-3 porsiyon somon, sardalya gibi düşük cıva içeren balıkların tüketilmesi ihtiyacı karşılayabilir ancak balık tüketiminin sağlanamadığı durumlarda takviye gerekebilir.


Kaynaklar:

  1. Gernand, A. D., Schulze, K. J., Stewart, C. P., West, K. P., Jr, & Christian, P. (2016). Micronutrient deficiencies in pregnancy worldwide: health effects and prevention. Nature reviews. Endocrinology12(5), 274–289. https://doi.org/10.1038/nrendo.2016.37
  2. Vardavas, C. I., Linardakis, M. K., Hatzis, C. M., Malliaraki, N., Saris, W. H., & Kafatos, A. G. (2008). Smoking status in relation to serum folate and dietary vitamin intake. Tobacco induced diseases4(1), 8. https://doi.org/10.1186/1617-9625-4-8
  3. https://www.acog.org/womens-health/faqs/nutrition-during-pregnancy?utm_source=redirect&utm_medium=web&utm_campaign=int
  4. Adams, J. B., Kirby, J. K., Sorensen, J. C., Pollard, E. L., & Audhya, T. (2022). Evidence based recommendations for an optimal prenatal supplement for women in the US: vitamins and related nutrients. Maternal health, neonatology and perinatology8(1), 4. https://doi.org/10.1186/s40748-022-00139-9
  5. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Folate-HealthProfessional/
  6. https://www.cdc.gov/ncbddd/folicacid/recommendations.html
  7. Soma-Pillay, P., Nelson-Piercy, C., Tolppanen, H., & Mebazaa, A. (2016). Physiological changes in pregnancy. Cardiovascular journal of Africa27(2), 89–94. https://doi.org/10.5830/CVJA-2016-021
  8. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Iron-Consumer/
  9. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/